Kat irtifakı, henüz yapımı tamamlanmamış binalar üzerinde hisse sahiplerinin paylarını belirlemek için yapılan hukuki bir işlemdir. Bu işlem, bina hissedarlarının haklarını ve kullanım alanlarını netleştirerek aralarındaki olası uyuşmazlıkların önüne geçmeyi amaçlar. İnşaat aşamasında kurulan kat irtifakı, binanın tamamlanmasıyla birlikte kat mülkiyetine dönüştürülebilir. Bu yazıda, kat irtifakı nedir, nasıl kurulur ve kat mülkiyetine nasıl çevrilir gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Kat İrtifakı Nedir?
Kat irtifakı, bir arsa üzerinde yapılması planlanan bina için hissedarlar arasında paylaşılan hakları ve alanları düzenleyen bir tapu işlemidir. Hukuki olarak, kat irtifakı kurulan bir bina hâlâ “arsa” olarak kabul edilir. Bu nedenle, binanın tamamlanmasından önce kat irtifakı anlaşmaları yapılır. Kat irtifakı ile her hissedarın hangi kat veya bölüm üzerinde hak sahibi olacağı netleştirilir.
Kat İrtifakı ile Kat Mülkiyeti Arasındaki Farklar Nelerdir?
Kat irtifakı ve kat mülkiyeti sıklıkla karıştırılan kavramlardır ancak aralarında önemli farklar bulunmaktadır:
- Kat İrtifakı: Binanın yapımı tamamlanmadan önce kurulan bir hak düzenlemesidir.
- Kat Mülkiyeti: Binanın inşaatı tamamlandıktan sonra her bir hissedara kendi bağımsız bölümü üzerinde mülkiyet hakkı tanır.
Kat irtifakı, binanın tamamlanmasıyla birlikte mülkiyet tapusuna dönüştürülerek yasal olarak bina statüsü kazanır.
Kat İrtifakı Nasıl Kurulur?
Kat irtifakı kurulum süreci, belirli adımları içermektedir:
- Hissedarlar Arasında Anlaşma: İlk olarak, arsada ortak olan tüm hissedarların hangi kat veya bağımsız bölüm üzerinde hak sahibi olacağı konusunda mutabakata varması gerekir.
- Başvuru: Tapu Sicil Müdürlüğü’ne tüm hissedarların aynı anda başvurması gereklidir. Başvuru sırasında gerekli belgeler arasında dilekçe, arsa tapusu ve projeye ilişkin teknik belgeler bulunur.
- Tapu Sicil İşlemleri: Başvuru kabul edildiğinde, tapu kütüğüne gerekli kayıtlar yapılır ve kat irtifakı tapuları düzenlenir.
Kat İrtifakı Kat Mülkiyetine Nasıl Çevrilir?
Binanın tamamlanmasıyla birlikte kat irtifakı tapusu, kat mülkiyetine dönüştürülebilir. Bu süreçte:
- Binanın inşaatının, kat irtifakı kurulduktan sonraki 5 yıl içinde tamamlanmış olması gerekir.
- İnşaat tamamlandıktan sonra, herhangi bir hissedar Tapu Sicil Müdürlüğü’ne başvurarak mülkiyet tapusunu çıkarabilir.
- Kat mülkiyetine geçiş için yeniden bir hissedar anlaşması aranmaz, çünkü bu işlem kat irtifakı sırasında yapılmıştır.
Kat İrtifakı Nasıl Sorgulanır?
Mülkünüzün ya da alacağınız bir mülkün kat irtifakı mı ya da kat mülkiyeti mi olduğunu sorgulamanın en kolay yolu Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından sunulan Parsel Sorgu uygulamasıdır.
1. İlk olarak https://parselsorgu.tkgm.gov.tr/ adresine tıklayalım.
2. Sonrasında sol üst köşedeki 
üç çizgiye tıklayın oradan sorgulama yapmak istediğiniz mülkün ilini ilçesini mahallesini ve ada parsel numarasını girin. Ardından 
sorgula butonuna tıklayın. Aşağıda gördüğünüz resimdeki şekilde sorguladığınız ada-parsel numarası açılacaktır.
3. Sonrasında kırmızı şekilde belirtilen bu mülkün üzerine tıklıyoruz.
4. Açılan ekranda gördüğünüz Zemin Tip bölümünde mülkünüzün Kat İrtifak mı Kat Mülkiyet mi olduğu açıkça görünmektedir.
Sonuç
Kat irtifakı, ortak bir arsada yapılacak bina üzerinde hissedarların haklarını düzenleyerek, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer. Ancak, doğru bir şekilde kurulması ve yasal sürelere uygun hareket edilmesi büyük önem taşır. Binanın tamamlanmasıyla birlikte kat mülkiyetine geçiş, tapu işlemlerini tamamlayarak mülk sahiplerinin haklarını tam anlamıyla güvence altına alır.
Emlak ve inşaat süreçleriyle ilgili daha fazla bilgi için blogumuzu takip edebilirsiniz!
